Kto jest uczulony na mleko krowie, ten wie, ile właściwości odżywczych zawiera mleko kozie i jakim jest świetnym substytutem! Ser kozi już nie od dziś podbija podniebienia Polaków, którzy starają się doceniać walory smakowe i odżywcze tego specyfiku. Warto podkreślić, że kozy to niezwykle zadbane i czyste zwierzęta charakteryzujące się zdrową dietą. Kozy są hodowane przez ludzi od setek tysięcy lat, głównie z przeznaczeniem na mięso, mleko i skóry. Choć nie można ustalić konkretnej daty, od której zaczął pojawiać się ser kozi, to przyjęło się, że został on wynaleziony przez nomadzkie plemiona w Azji. Jednak prawdziwym przełomem w świecie nabiału były lata XIX w. bo to właśnie wtedy została wynaleziona pasteryzacja, która pozwalała na bezpieczne spożywanie produktów mlecznych i nie tylko, przez konsumentów. Od tamtej pory prym w świecie serów kozich wiedzie Francja, która słynie z tego rodzaju serów.
Królestwo kozich serów
To właśnie nad Loarą produkuje się 120 gatunków sera koziego, a Francuzi są największymi beneficjentami sera koziego. Zaraz obok nich stoją Szwajcarzy, którzy również należą do miłośników sera białego. Mówi się, że Francja jest krajem serem i winem płynącym i jest to prawda! Kozi ser zajmuje szczególne miejsce w serach Francuzów, ponieważ ma o wiele bardziej wyraźne walory smakowe niż sery krowie i jest o wiele zdrowszy! Warto wiedzieć, że w samej Francji jest ok. 3000 producentów sera koziego! Hodowla kóz wiąże się z większymi restrykcjami niż hodowla krów, a największa podaż mleka koziego przypada na miesiące letnie. Mając to na uwadze, warto pojechać do Francji między kwietniem a październikiem, aby kupić świeży ser lub żeby spróbować go na miejscu.
Produkcja mleka koziego i jego specyfika
Kozy to bardzo zadbane i czyste zwierzęta, nawet zaraz po wydojeniu mleko kozie nadaje się od razu to spożycia. Kozie sery dojrzewają ok. 3 miesięcy, a większość z nich wyrabia się z mleka pasteryzowanego i są one przeznaczone do odsprzedaży o dłuższym terminie ważności. Z kolei te, które są niepasteryzowane, świeże można spożywać do 60 dni od daty produkcji i nie są przeznaczone do masowej sprzedaży. Takiego sera nie dostaniesz w sklepach, ale w niektórych regionach np. Francji możesz mieć okazję spróbować go na miejscu. Większość serów nie może być poddawanych wysokiej temperaturze i tak samo jest z serem kozim. Najlepiej przechowywać go w chłodnym miejscu z dala od światła. Wystawianie koziego sera na wysokie temperatury może poskutkować odwrotnym efektem i uwolnić duże ilości bakterii, które mogą Ci zaszkodzić, zamiast poprawić Twoje zdrowie.
Produkcję sera koziego zaczyna się od podgrzania mleka w temperaturze ok. 30 stopni °C, gdy mleko osiągnie odpowiednią temperaturę, dodaje się do niego podpuszczkę, czyli enzym trawienny, który jest wykorzystywany w przemyśle mleczarskim. Gdy ser już zgęstnieje, a następnie rozwarstwi, oddziela się serwatkę, a pozostałą masę po osoleniu formuje się i umieszcza w foremkach. Właściwie zaraz po tej całej procedurze ser jest gotowy do spożycia, ale zaleca się raczej poczekać kilka tygodni, zanim nabierze odpowiedniej konsystencji i aromatu.
Dla kogo polecany jest kozi ser?
Kozie sery posiadają wiele właściwości odżywczych, mnóstwo witamin, białka oraz wapnia. Jest w szczególności polecany dla alergików, którzy nie trawią mleka krowiego. Ser kozi o wiele lepiej się trawi przez ludzki organizm, a samo biało jest łatwiej przyswajalne. Co najważniejsze jest naturalnym probiotykiem, który dociera do jelita grubego i tym samym odpowiada za odbudowę flory bakteryjnej. Według badaczy i naukowców mleko kozie może pomóc w walce z wieloma chorobami takimi jak: anemia, schorzenia wątroby, astma czy ostry katar żołądka i jelit. Znacznie też obniża poziom złego cholesterolu we krwi i tym samym zapobiega chorobom serca i układu krążenia.
Z czym jeść kozi ser
Ser pleśniowy kozi dobrze łączy się z owocami na talerzu i jest to dobra zakąska do wina. Szczególnie polecamy podawać go z szynką parmeńską, figami czy gruszkami. Jeżeli nie pijasz wina i raczej unikasz desek serów, to ser kozi będzie świetnym dodatkiem do sałatek i dobrze smakuje zarówno z pomidorami jak i cukinią. Do eksperymentów ser kozi dobrze się sprawdzi przy wszelkiego rodzaju zapiekankach, pizzach czy makaronach. Dodatek sera koziego zawsze podkręci smak potraw i nada im unikatowej konsystencji. Koniecznie spróbuj koziego sera w obecności truskawek, pieczonego buraka czy innych warzyw i owoców, aby przetestować jego smak w wielu wydaniach.
Rodzaje koziego sera
Tak jak każdy ser, tak i kozi ma kilka odmian, a konsumenci wcale nie są wierni jednemu gatunkowi! Wśród Polaków królują miękkie twarożki, które często są wykorzystywane do mącznych wypieków oraz twarogi twarde z czosnkiem, czarnuszką czy papryką. Te z kolei rewelacyjnie pasują do kanapek i desek serów! Na świecie jednak są popularne inne gatunki, które w Polsce wcale nie są tak lubiane i chętnie kupowane.
Bre - przez jednych uwielbiany, a przez drugich wręcz znienawidzony. Ser pleśniowy o bardzo wyrazistym smaku i zapachu. Ser jest bardzo kremowy i ma nieco słodkawy posmak.
Anejo - pochodzący z Meksyku nieco pikantny ser kozi. Jest szczególnie polecany dla osób lubiących wyraziste i słone smaki.
Feta - w Polsce to właśnie ten ser jest najczęściej kupowany i lubiany. W końcu bez niego nie powstanie żadna grecka sałatka.
Le Chevrot - puszysty, miękki ser kozi o kremowej konsystencji. Jest to prawdziwa gratka dla wszystkich smakoszy.
Brunet - włoski ser o unikatowym smaku drożdży, grzybów i śmietanki. Jest szczególnie polecany jako przekąska na desce serów.
Dlaczego warto jeść kozi ser?
Jest to świetna alternatywa dla mleka krowiego, które gorzej się trawi, a przede wszystkim uczula bardzo wiele osób na świecie. Jeżeli nie jesz mięsa, to również jest to świetny substytut pomagający Ci utrzymać zdrową dietę. Ser kozi jest całkowicie pozbawiony węglowodanów, ale za to jest bardzo nasycony w białko i dobry cholesterol. Jest także źródłem witamin B1, B5, B2, A oraz magnezu, potasu czy żelaza.